Hindsight Bias

In het kader van TA coaching zal ik in de TA Vraagbaak regelmatig aandacht besteden aan items van mentale aard, ofwel psychologische kronkels waar actieve beleggers mee te kampen hebben. Ik wil dit Trading Coaching noemen, met als aftrap het fenomeen ‘Hindsight bias’, ofwel het ‘Ik wist het wel’ syndroom.

U herkent het vast wel, de mening dat je achteraf een specifieke uitkomst of gebeurtenis zag aankomen, je wist het eigenlijk wel, maar je hebt er niets mee gedaan. Knap hoor, de kunst om een vrijwel niet te voorspellen gebeurtenis toch te voorspellen of te verklaren. Dit gebeurt in ons dagelijks leven zo vaak. “Ik heb de loterij gewonnen, want ik wist dat deze getallen voor mij bestemd waren”. “Ik wist wel dat de Nederlandse leeuwinnen zouden verliezen, want de VS zijn heersend kampioen”. Is het gelijk willen hebben? Is het grootspraak of schouderklopperij? Ook in beleggersland gebeurt dit heel vaak. Zo zijn er de eindejaars voorspellingen voor de AEX. Het is dan toch te gek voor woorden om achteraf je gelijk te halen?

Uit onderzoek weten we dat als we eenmaal de uitkomst van iets weten, dat proberen te begrijpen en verklaringen gaan bedenken. Die verklaringen worden in ons brein toegelaten waardoor de uitkomst volstrekt voorspelbaar en zelfs onvermijdelijk lijkt.
Toch mag je met technische analyse wel het motto ‘Zie je wel’ bezigen, hetgeen een andere gevoelslading heeft dan ‘Ik wist het wel’. Technische analyse gaat onder andere uit van de veronderstelling dat marktgedrag zich herhaalt, dus daar zit een zekere mate van voorspelbaarheid in. Als achteraf blijkt dat het meest waarschijnlijke scenario is uitgekomen, lag dat in lijn der verwachting en mag je mijns inziens ‘zie je wel’ aanhalen ter ondersteuning. Het systeem of de methodiek heeft weer goed gewerkt, niet de analist of belegger.

Ik ben geen voorstander van het achteraf ‘gelijk halen’, ook niet iets ‘recht praten’ als een scenario niet uitkomt, dan wordt er immers afwijkend gedrag vertoont. Tot slot de ergste vorm van Hindsight Bias als je beweert dat je de beruchte ‘zwarte zwaan’ zag aankomen, zoals de irritante acties van Trump.

TA Coaching Rubriek

Vast onderdeel in de Chart Navigator is de TA Coaching Rubriek, waarin wekelijks een item wordt toegelicht uit de technische analyse gereedschapskist. Dit kan een uiteenzetting zijn over een specifieke indicator, een koerspatroon of een ander charttechnisch element, maar ook Dashboard technische zaken. Bovendien wordt regelmatig aandacht besteed aan een onderwerp uit de Behavioral Finance. Dit alles als extra coaching voor de actieve belegger!